In Leiden en de regio bestaat grote belangstelling voor professionele en
amateuristische kunstbeoefening. Heilig Vuur volgt stad- en regiogenoten die
musiceren, zingen, dansen, toneelspelen, fotograferen of op andere wijze actief
zijn.
Vandaag: Rijnlands mannenkoor Vox Humana.
Meer dan dertig jaar was Sander van Marion dirigent van het Rijnlands
Christelijk Mannenkoor Vox Humana. Een jaar geleden is het dirigeerstokje
overgenomen door Susanna Veerman (29). Dat was even wennen voor deze zeventig
zingende mannen uit Leiden en wijde omgeving. Deze dirigent was nog niet eens
geboren toen Van Marion al voor het koor stond en bovendien deed een vrouw haar
intrede in deze mannenwereld.
"Nee hoor, ik heb het niet moeilijk gehad", nuanceert
SusannaVeerman. "Het is juist een bevoorrechte positie. Er staan toch ook
mannelijke dirigenten voor vrouwenkoren. Een tegenpool kan aanvullend werken.
Een nieuwe dirigent moet hoe dan ook zijn of haar positie verwerven. Dat geldt
voor elke dirigent, overwicht krijg je niet vanzelf."
Haar aanpak werkt blijkbaar, want vice-voorzitter Aaldert Onink uit Rijnsburg
meldt dat Vox Humana voor het eerst sinds jaren weer groeit. "Zeven nieuwe
leden in één jaar is een record. Daar zijn we echt heel blij mee. Er is in het
koor een nieuw elan ontstaan. Ik merk dat ook aan de bestaande leden. Ze zijn
alerter geworden. Er wordt thuis weer harder gestudeerd op de muziek."
Voor Susanna Veerman was het een bewuste keuze om bij Vox Humana aan de slag
te gaan. "Omdat mijn moeder Russisch is, heb ik mijn muziekopleiding deels
in Rusland gedaan. Daar is de liefde voor mannenkoren ontstaan. Ik houd van het
timbre van dergelijke koren. Sinds vier jaar dirigeer ik het Haarlemmermeers
mannenkoor Zang en Vriendschap en ik wilde er graag een koor bij hebben. Als je
mannen- en vrouwen- en gemengde koren dirigeert, heb je ook te maken met zeer
uiteenlopend repertoire. Nu kan ik één richting uit werken."
Ze zegt duidelijk voor ogen te hebben wat ze met Vox Humana wil bereiken.
"De basis is goed. Aan de zuiverheid en de notenkennis hoef ik niet zoveel
te doen. Ik probeer de leden vooral muzikale interpretatie bij te brengen. Met
alleen het zingen van noten heb je nog geen mooie uitvoering van een muziekstuk.
Er moet muzikale beleving zijn." Het kerstconcert van woensdag 22 december
in de Leidse Stadsgehoorzaal wordt haar vuurproef. Ze pakt het anders aan dan
haar voorganger altijd deed. De koorleden komen de zaal niet meer binnen met
kaarsen in hun hand. En het programma begint ook niet meer met de mix van
bekende kerstliederen en declamatie. Vice-voorzitter Onink: "De helft van
de leden vond het mooi, maar minstens zoveel leden waren erop uitgekeken."
Susanna Veernan zegt dat ze niet meteen alle heilige huisjes drastisch omver
heeft willen gooien. "Ik wil geen onzekerheid creëren bij de leden en het
publiek. Als het concert begint, staat het koor op het podium en begint te
zingen. Pas daarna komt het welkomstwoord." Een andere nieuwigheid is dat
de dirigent zelf een toelichting geeft op een aantal stukken. "Op het
programma staan werken van Bruckner en Brahms. Dat zijn niet expliciet
kerststukken. Ik wil graag de context duidelijk maken." Die context behelst
onder meer dat ze met Vox Humana graag muziek wil uitvoeren die oorspronkelijk
voor mannenkoren is geschreven. "Daar is niet zo heel veel van. Maar wat er
is, is echt heel goed" Verder verloochent Veerman haar oorsprong niet en is
er in het programma ruimte gemaakt voor een blokje Russische liederen. Daarnaast
treedt ze tijdens het kerstconcert op als pianiste. Met begeleidend pianist
Peter Bontje speelt ze de Notenkraker quatre-mains. "Vierhandig
pianospel vindt het publiek altijd erg leuk en ik ook."
Kerstconcert Vox Humana o.Lv. Susanna Veerman, woensdag 22 december, 20.00
uur.
Stadsgehoorzaal, Leiden.
Theo de With